REGIO – De afgelopen weken zijn geregeld twee raven waargenomen bij een ‘kringloopkadaver’ in de Kennemerduinen ten westen van Haarlem. Daarmee lijkt het gebied een nieuwe vaste bewoner te hebben. Het ziet er naar uit dat deze aaseter zich dankzij de terugkeer van dode dieren weer vestigt in de natuur van het Nationaal Park Zuid-Kennemerland.
Het gaat steeds beter met raven in Nederland. Decennialang had de raaf een ontzettend slecht imago en heerste de gedachte dat hij een brenger was van ongeluk. Door intensieve vervolging ging de soort snel achteruit en verdween de raaf uit Nederland.
Dat raven weer in Nederland broeden is te danken aan een herintroductieproject op de Veluwe sinds midden jaren zeventig.
Als echte aaseter profiteert de raaf van dode dieren in de natuur. Kadavers zijn onmisbaar in de natuur. Ze vormen de laatste schakel in een ingenieuze voedselketen. De dood van het ene dier betekent letterlijk het (over)leven voor een ander. Het laten liggen van grote dode dieren in de natuur is echter ongebruikelijk in Nederland. In het project Dood doet Leven streeft ARK Natuurontwikkeling met verschillende organisaties als PWN en Ekogrön, naar meer kadavers van grotere diersoorten in de natuur.
Wilde dieren zoals konijnen, reeën en herten mogen na hun dood blijven liggen in de natuur en deel uitmaken van de natuurlijke cyclus van leven en dood. Wildlevende paarden en runderen in natuurgebieden moeten echter na hun dood ter destructie worden aangeboden. Een uitzondering hierop is als het afvoeren praktisch niet mogelijk is (een dood dier kan bijvoorbeeld onvindbaar zijn, in verre staat van ontbinding zijn of op een onbereikbare of kwetsbare plek liggen). Op aanwijzen van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) mogen deze zogeheten “buitenmachtelijke-” of “kringloopkadavers” blijven liggen om opgenomen te worden in de natuurlijke kringloop.
Eind maart werd een 16 jaar oude Schotse hooglander in het Nationaal Park Zuid-Kennemerland na zijn dood aangemerkt als kringloopkadaver. Op aanwijzen van de NVWA bleef de stier liggen omdat weghalen praktisch niet mogelijk bleek. Cameravallen registeren hoe het dier wordt opgenomen in de natuurlijke kringloop. Op deze wildcamera’s was te zien hoe eksters, kraaien en vossen het kadaver al snel als voedselbron ontdekten, toen er ineens twee raven bij de dode stier opdoken. Van de vroege ochtend tot in de schemering weet dit paartje raven het kadaver te vinden.
In 2016 kwamen voor het eerst sinds de achttiende eeuw weer ravenjongen ter wereld in de provincie Noord-Holland, in de omgeving van ’s Graveland. In 2017 werd al activiteit van raven in de Kennemerduinen door vogelaars gemeld. Deze grootste vogel uit de familie van de kraaien staat bekend als vroege broeder waarvan het broedsucces met name afhankelijk is van de beschikbaarheid van aas. Nu blijkt dat er een paartje aanwezig is, mogen we in 2019 misschien wel de eerste ravenjongen in de Kennemerduinen verwelkomen.
Meer informatie over het project Dood doet Leven is te vinden op www.dooddoetleven.nl.
Foto: Raaf op dak
