ALKMAAR – In gesloten toestand trekt het niet onmiddellijk de aandacht, het pronkmeubeltje dat Stedelijk Museum Alkmaar onlangs aan de collectie wist toe te voegen. Het is een fraai, maar eenvoudig kabinet van ruim 55 centimeter hoog, versierd met architectonische voorstellingen in marqueterie. Zodra het deurtje en de lades opengaan, geeft het zijn onalledaagse interieur prijs.
Sinds 2011 toont Stedelijk Museum Alkmaar het Luthers kastje, als langdurig bruikleen in de vaste opstelling. Voorwaarde voor het langdurig bruikleen van de erven Van Foreest was dat het museum naar aankoop van het meubel zou streven. Omdat het reguliere verwervingsbudget van het museum ontoereikend was, lukte dit niet direct.
Tijdens de bespreking van het subsidieverzoek kwam de Vereniging Rembrandt tot de conclusie dat het kwetsbare meubel het meest gebaat zou zijn bij één standplaats, en dat het vanwege zijn historische band met Nijenburg het beste in Alkmaar paste.
Het Luthers kastje is in gesloten toestand een ingetogen maar mooi pronkkabinet. Drie zijden zijn voorzien van marqueteriepanelen met architectonische perspectieven, die deels teruggaan op ontwerpen van kunstenaar-architect Hans Vredeman de Vries (1526-1609). Wanneer het deurtje wordt geopend, blijkt de achterkant ervan te zijn beschilderd met een Bijbelse scène: Christus en de Samaritaanse vrouw (Joh. 4: 1-30). Ook wordt een front zichtbaar met tien lades die aan de buitenzijde zijn gedecoreerd met een eenvoudig bloemstilleven. De grootste verrassing wacht echter als de lades worden opengetrokken. Op de bodems van de negen kleine lades zijn de portretten en het kerkinterieur te vinden.
Het Luthers kastje is te zien in de vaste opstelling ‘De Gouden Eeuw van Alkmaar’, van het museum.
